Πώς κατέκτησε την προτίμηση των καταναλωτών
--------------------------------------------------------------------------------
Επάνω, το εργοστάσιο της γαλακτοβιομηχανίας Ολυμπος στη Λάρισα. Δεξιά, ο κ. Δ. Σαράντης και, αριστερά, ο αδελφός του κ. Μιχ. Σαράντης
--------------------------------------------------------------------------------
Οταν τον Μάιο του 2000 οι αδελφοί Σαράντη, τυροκόμοι από τα Τρίκαλα, αποκτούσαν τις μετοχές τής προς πώληση συνεταιριστικής γαλακτοβιομηχανίας Ολυμπος ΑΕ στη Λάρισα, σίγουρα κανείς από τους «γαλατάδες» - πρωτίστως οι οικογένειες Φιλίππου και Δασκαλόπουλου - που τότε διαφέντευαν την ελληνική αγορά δεν μπορούσε να φανταστεί ότι στα επόμενα χρόνια η λίγο πριν από το «λουκέτο» η τοπική βιομηχανία θα αναδεικνυόταν σε μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες του κλάδου και θα κατόρθωνε να αποκτήσει μια επίζηλη θέση στις προτιμήσεις των καταναλωτών. Τα επόμενα χρόνια που ακολούθησαν την εξαγορά η Ολυμπος «προκάλεσε» αρκετές φορές την μήνιν των ανταγωνιστών της και δεν έλειψαν και οι περιπτώσεις όπου δέχθηκε χτυπήματα και «κάτω από τη ζώνη». Παρ' όλα αυτά το μερίδιο της αγορά παρέμεινε διψήφιο. Οι ανταγωνιστές της τη θεωρούν «μεγάλη εταιρεία» στην αγορά του παστεριωμένου γάλακτος, ενώ οι ιδιοκτήτες της πιστεύουν ότι παραμένει μια «μικρή εταιρεία». Μάλιστα, τα τελευταία χρόνια εξάγει τα προϊόντα της στη Βουλγαρία και στη Ρουμανία, ενώ προσφάτως άρχισε εξαγωγές στραγγιστής γιαούρτης και φέτας στην Ιταλία μέσω δικτύων μεγάλων αλυσίδων σουπερμάρκετ. Τα προϊόντα της και κυρίως το παστεριωμένο γάλα είναι από τα ακριβότερα στην αγορά, διότι όπως υποστηρίζουν οι ιδιοκτήτες της αγοράζει υψηλότερα κατά 12% την πρώτη ύλη από τους κτηνοτρόφους και πέρυσι η τιμή της πρώτης ύλης αυξήθηκε κατά 37%!
* Στο οικογενειακό DNA
Η οικογένεια Σαράντη κατάγεται από την Πίνδο, το Περιβόλι Γρεβενών - «τα βλαχοχώρια όπως λέγονται όσα είναι κοντά στη Σαμαρίνα» λέει ο κ. Μιχ. Σαράντης, ο μικρότερος εκ των δύο αδελφών, και η σχέση της με το γάλα και την τυροκομία πάει πολλές γενιές πίσω, είναι εγγεγραμμένη στο οικογενειακό... DNA. Και προσθέτει πως «πολλές φορές θυμόμαστε τις αφηγήσεις του πατέρα μας για το πώς φτιάχνανε το κασέρι και τη φέτα με τα χέρια πάνω στην Πίνδο, στο οικογενειακό τυροκομείο κάτω από το σπίτι. Οπως κι αυτό που μας έλεγε ότι αν δεν έχεις καλό γάλα δεν πρόκειται ποτέ να φτιάξεις καλό τυρί. Αυτό ήταν και το πρώτο μάθημα που πήραμε από τον πατέρα μας, όταν μαθητές του σχολείου ακόμη δουλεύαμε υποχρεωτικά στο οικογενειακό τυροκομείο του παππού, το "Πίνδος" στα Τρίκαλα».
Η πρόσφατη ιστορία όμως των Σαράντηδων αρχίζει μόλις το 1985 στα Τρίκαλα όταν ο κ. Στ. Σαράντης και οι δυο γιοι του, Δημήτρης και Μιχάλης, αποφασίζουν να δημιουργήσουν την εταιρεία Τυροκομικά Αδελφών Σαράντη ΟΕ, τη σημερινή ΤΥΡΑΣ ΑΕ, έναν από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς ελληνικών τυροκομικών προϊόντων - η αξία των εξαγωγών της σε 72 χώρες ήταν 20 εκατ. ευρώ το 2007. Και συνεχίζει: «Ο μεγάλος μου αδελφός, ο Τάκης, στην παραγωγή, ο πατέρας μάς στήριζε... ψυχολογικά και εγώ έξω με το φορτηγό».
Στις αρχές λοιπόν της δεκαετίας του 1990, την εποχή που οι μεγάλες γαλακτοκομικές επιχειρήσεις αναζητούσαν τρόπους να διεισδύσουν στην αγορά των τυροκομικών προϊόντων, η ΦΑΓΕ ΑΕ αναθέτει το 1991 στη μικρή τότε τρικαλινή εταιρεία την παραγωγή ημίσκληρου τυριού με την επωνυμία ΦΑΓΕ. Αυτό κράτησε ως το 1995, λίγο πριν όμως οι δύο συνεργάτες ήλθαν τόσο κοντά που η ΦΑΓΕ απέκτησε το 10% της ΤΥΡΑΣ ΑΕ. Μια συνεργασία που έληξε άδοξα λίγα χρόνια αργότερα και οι αδελφοί Σαράντη μάλλον δεν θέλουν να θυμούνται. Εκτός όμως από τα τυροκομικά προϊόντα η εταιρεία παρήγαγε και μικρές ποσότητες παστεριωμένου γάλακτος, που διακινούσε στις αγορές των Τρικάλων και της Καρδίτσας. Η δεκαετία του 1990 είναι μια εξαιρετική δεκαετία για τη μικρή τυροκομική επιχείρηση. Τα δύο αδέλφια την «τρέχουν» και κατορθώνουν και τοποθετούν τα προϊόντα τους στα ψυγεία μεγάλων αλυσίδων σουπερμάρκετ.
Δίπλα τους, στη γειτονική Λάρισα, η συνεταιριστική γαλακτοβιομηχανία Ολυμπος παραπαίει συσσωρεύοντας χρόνο με τον χρόνο όλο και περισσότερα χρέη. Μια εταιρεία η οποία δημιουργήθηκε το 1965 και ανήκε κατά 60% στην Αγροτική Τράπεζα και και κατά 40% στην Ενωση Γεωργικών Συνεταιρισμών Λαρίσης - Τιρνάβου - Αγιάς.
* Η πλειοψηφία στους συνεταιριστές
Το 1990 το πλειοψηφικό πακέτο πέρασε στους συνεταιριστές και η εταιρεία για μια δεκαετία κατέγραφε συνεχώς ζημιές. Ετσι το 2000 η ΑΤΕ κατέχοντας το 30% του εργοστασίου - το 70% το κατείχε η Ενωση Γεωργικών Συνεταιρισμών - δεν είναι διατεθειμένη να συνεχίσει τη χρηματοδότησή του. Και η Ενωση Γεωργικών Συνεταιρισμών Λάρισας αποφάσισε να πουλήσει το 70% των μετοχών της γαλακτοβιομηχανίας Ολυμπος. Το 1999 η εταιρεία και πάλι έκλεισε με ζημιές. Οι συσσωρευμένες ζημιές της πλέον πλησιάζουν τα 10 εκατ. ευρώ. Οι κκ. Δημ. και Μιχ. Σαράντη θεωρούν πως ήλθε η ώρα να κάνουν το μεγάλο άλμα. Πιστεύοντας φανατικά στην ορθότητα της επιλογής τους προσφέρουν ως πλειοδότες τίμημα μεγαλύτερο κατά 70%(!) από τον δεύτερο υποψήφιο αγοραστή. Προσέφεραν περίπου 6 εκατ. ευρώ. Ο πρώτος ισολογισμός που υπογράφουν οι νέοι ιδιοκτήτες δεν υπερβαίνει το κόστος εξαγοράς. Από το 2000 όμως ως τώρα «κύλησε πολύ νερό στ' αυλάκι» - προσφάτως η ΕΓΣ Λάρισας αποφάσισε και αφού εξαγόρασε ιδιωτικό μικρό τυροκομείο, να επανέλθει στον χώρο και να αναλάβει και πάλι ενεργό ρυθμιστικό ρόλο.
Οπως λέει ο κ. Μιχ. Σαράντης «τα τελευταία οκτώ χρόνια έχουμε επενδύσει 64 εκατ. ευρώ, επενδύσεις που αφορούσαν τον πλήρη εκσυγχρονισμό της παραγωγικής μονάδας σε γραμμές επεξεργασίας γάλακτος, συσκευασίας, παστερίωσης, σε παραγωγή χυμών, παραλαβής γάλακτος, ως και σε βιολογικό καθαρισμό». Η πρώτη έκπληξη στην αγορά ήταν η κυκλοφορία του παστεριωμένου γάλακτος με την ένδειξη «επιλεγμένο», ένα προϊόν που τοποθετούμενο στην αγορά της Αττικής κατόρθωσε μέσα λίγα χρόνια να κερδίσει αξιοζήλευτα μερίδια αγοράς. Την ίδια χρονιά μάλιστα εισήλθε στην αγορά των χυμών αποσπώντας σημαντικά μερίδια αγορά.
Ισως αυτός ήταν και ο λόγος που το 2005 - αφού πλέον το μερίδιο του προϊόντος στην αγορά έγινε διψήφιο - ο «ηγέτης» του παστεριωμένου γάλακτος, ο όμιλος της τότε Δέλτα, επεχείρησε να του «ρίξει» νομικά το σήμα Ολυμπος με το πρόσχημα ότι δεν συγκέντρωνε όλη την πρώτη ύλη από την περιοχή του Ολύμπου. Η προσπάθεια αυτή λίγο αργότερα έπεσε στο κενό, αλλά πλέον οι αδελφοί Σαράντη κατάλαβαν πως η είσοδος του Ολύμπου στο κλαμπ των μεγάλων της αγοράς δεν είναι μια εύκολη υπόθεση.
* Στροφή στα βιολογικά προϊόντα
Τον επόμενο χρόνο, το 2006, η συνεχιζόμενη ανοδική πορεία της εταιρείας - οι πωλήσεις της Ολυμπος το 2006 ανήλθαν στα 66 εκατ. ευρώ και τα κέρδη της στα 1,8 εκατ. ευρώ και τοποθετεί στην αγορά βιολογικό παστεριωμένο γάλα και γιαούρτι - συνοδεύτηκε από την έρευνα της Επιτροπής Ανταγωνισμού. Η πίεση που ασκούσαν ορισμένες γαλακτοβιομηχανίες προς τους κτηνοτρόφους για μείωση της τιμής της πρώτης ύλης οδήγησε σε καταγγελίες κτηνοτρόφων, σε ερωτήσεις βουλευτών στη Βουλή και σε αυτεπάγγελτη έρευνα της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού. Μια υπόθεση που ολοκληρώθηκε τον Δεκέμβριο του 2007 με καταδικαστική απόφαση, η οποία ωστόσο βρίσκεται στη διαδικασία της έφεσης. Οι ίδιοι υποστηρίζουν ότι πληρώνουν την τιμή της πρώτης ύλης στις 79 κτηνοτροφικές μονάδες με τις οποίες συνεργάζονται κατά 12% υψηλότερα από τον μέσο όρο της αγοράς, το οποίο επιβεβαιώνουν κτηνοτρόφοι όχι μόνο από τη Θεσσαλία, αλλά και τη Μακεδονία - απλώς «πλήρωσαν» μία συνάντησή τους με τους «μεγάλους» του κλάδου. Ο κ. Μιχ. Σαράντης εξηγεί συγκεκριμένα πως η εταιρεία «εφαρμόζει ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης για το αγελαδινό γάλα. Η εταιρεία επιδιώκει τη συνεργασία με κτηνοτροφικές μονάδες που πληρούν συγκεκριμένες προϋποθέσεις, όπως είναι το συνολικό μικροβιακό φορτίο του νωπού γάλακτος, τη διατροφή και ευζωία των αγελάδων και οι αποστάσεις των κτηνοτροφικών μονάδων από τον Ολυμπο. Γι' αυτό και πληρώνουμε ακριβότερα την τιμή της πρώτης ύλης».
Το δύσκολο 2007
Το 2007 ήταν μια χρονιά δύσκολη. Η τιμή της πρώτης ύλης, αρχής γενομένης από την ευρωπαϊκή αγορά, απογειώθηκε, έτσι ακολούθησε και η ελληνική αγορά. Ο κ. Μιχ. Σαράντης αναφέρει χαρακτηριστικά ότι «το 2007 η τιμή της πρώτης ύλης αυξήθηκε κατά 37%». Παρ' όλα αυτά όμως η εταιρεία αύξησε τις πωλήσεις της κατά 12%, και έφτασαν στα 74 εκατ. ευρώ, ενώ τα κέρδη της στα 1,5 εκατ. ευρώ. Τον ίδιο χρόνο εισήλθε στην αγορά του γάλακτος υψηλής παστερίωσης. Πρόσφατα μάλιστα η Ολυμπος κατόρθωσε να τοποθετήσει ορισμένα προϊόντα της στην αγορά της Ιταλίας, το στραγγιστό γιαούρτι - ύστερα μάλιστα από διαγωνισμό γευσιγνωσίας - και τη φέτα. Σήμερα, 22 χρόνια μετά, οι κκ. Δημ. και Μιχ. Σαράντης με δύο βιομηχανίες γάλακτος στην ιδιοκτησία τους απασχολούν περισσότερους από επτακόσιους εργαζομένους της ευρύτερης περιοχής. Και η απόσταση από την Πίνδο στον Ολυμπο μετρείται με δύο γενιές.
No comments:
Post a Comment